Połączenie słodkich gruszek i wyrazistego sera pleśniowego to kulinarne małżeństwo doskonałe. Tarta z gruszkami i serem pleśniowym zachwyca kontrastem smaków – słodycz dojrzałych owoców idealnie równoważy pikantny charakter sera. Ta klasyczna kompozycja smakowa ma swoje korzenie w kuchni francuskiej i włoskiej, gdzie zawsze ceniono nieoczywiste połączenia. Doskonała jako wytworna przystawka, element brunchu czy nawet główne danie podane z lekką sałatką. Chrupiące ciasto, kremowy ser i soczyste gruszki tworzą harmonijną całość, która zachwyci nawet najbardziej wybrednych smakoszy.
Składniki na tartę z gruszkami i serem pleśniowym
Dobór odpowiednich składników to klucz do sukcesu tej wyrafinowanej tarty. Warto postawić na jakość – dojrzałe, ale jędrne gruszki oraz dobrej jakości ser pleśniowy, który nada potrawie charakterystycznego, głębokiego smaku.
Składniki na kruche ciasto:
- 250 g mąki pszennej
- 125 g zimnego masła, pokrojonego w kostkę
- 1 jajko
- Szczypta soli
- 2-3 łyżki zimnej wody (w razie potrzeby)
Składniki na nadzienie:
- 3-4 dojrzałe, ale jędrne gruszki (najlepiej odmiany Konferencja lub Williams)
- 150 g sera pleśniowego (Gorgonzola, Roquefort lub inny ulubiony)
- 100 ml śmietanki 30%
- 3 jajka
- 2 łyżki miodu (najlepiej akacjowego lub lipowego)
- Garść orzechów włoskich (opcjonalnie)
- Świeży tymianek lub rozmaryn do dekoracji
- Sól i świeżo mielony czarny pieprz do smaku
Przygotowanie tarty z gruszką i serem pleśniowym
Proces przygotowania tarty wymaga nieco cierpliwości, ale efekt końcowy z pewnością wynagrodzi włożony wysiłek. Kluczem jest odpowiednie schłodzenie ciasta przed pieczeniem oraz właściwe przygotowanie gruszek, by zachowały swój kształt i aromat.
Przygotowanie kruchego ciasta:
- Mąkę przesiej do miski, dodaj szczyptę soli i zimne masło pokrojone w kostkę.
- Siekaj składniki nożem lub rozcieraj palcami, aż powstanie kruszonka przypominająca mokry piasek.
- Dodaj jajko i szybko zagnieć ciasto. Jeśli jest zbyt suche, dodaj 1-2 łyżki zimnej wody.
- Uformuj kulę, spłaszcz ją, owiń folią spożywczą i wstaw do lodówki na minimum 30 minut (a najlepiej na godzinę).
Wskazówka kulinarna: Ciasto kruche najlepiej zagniatać zimnymi dłońmi i nie wyrabiać go zbyt długo, aby zachowało swoją kruchość. Schłodzenie ciasta przed pieczeniem zapobiega jego kurczeniu się podczas wypieku.
Przygotowanie nadzienia i pieczenie tarty:
- Rozgrzej piekarnik do 180°C (termoobieg) lub 200°C (grzanie góra-dół).
- Schłodzone ciasto rozwałkuj na lekko oprószonej mąką powierzchni na grubość około 3-4 mm.
- Wyłóż nim formę do tarty o średnicy 24-26 cm, delikatnie dociskając do boków. Nakłuj spód widelcem.
- Przykryj ciasto papierem do pieczenia, wysyp na niego obciążenie (np. suchą fasolę lub specjalne kulki ceramiczne) i podpiecz „na ślepo” przez 15 minut.
- W międzyczasie przygotuj gruszki – obierz je, przekrój na pół, usuń gniazda nasienne i pokrój w cienkie plastry.
- W misce roztrzep jajka ze śmietanką, dodaj miód, sól i pieprz.
- Usuń obciążenie i papier z podpieczonego spodu, rozłóż na nim pokruszone kawałki sera pleśniowego.
- Ułóż plastry gruszek w dekoracyjny wzór (wachlarzowo lub spiralnie dla efektownego wyglądu).
- Zalej wszystko mieszanką jajeczno-śmietanową. Jeśli używasz orzechów, posyp je na wierzchu.
- Piecz tartę przez około 30-35 minut, aż nadzienie się zetnie, a wierzch lekko zrumieni.
Sekret idealnej tarty: Gruszki najlepiej układać dopiero po wstępnym podpieczeniu ciasta, aby nie puściły zbyt dużo soku i nie zamoczyły spodu. Ser pleśniowy można lekko schłodzić przed pokruszeniem – będzie się lepiej kroił i nie rozmaże się na cieście.
Serwowanie tarty z gruszkami i gorgonzolą
Tarta z gruszkami i serem pleśniowym najlepiej smakuje podana na ciepło lub w temperaturze pokojowej. Przed podaniem warto pozwolić jej odpocząć przez około 10-15 minut po wyjęciu z piekarnika, co ułatwi krojenie i pozwoli smakowi się w pełni rozwinąć.
- Udekoruj tartę świeżymi gałązkami tymianku lub rozmarynu przed podaniem.
- Jako dodatek świetnie sprawdzi się lekka sałatka z rukoli skropiona balsamicznym vinaigrette.
- Do tarty doskonale pasuje lampka wytrawnego białego wina, np. Chardonnay lub Riesling.
- Można podać ją jako przystawkę w mniejszych kawałkach lub jako danie główne z większą porcją sałatki.
Wartości odżywcze tarty z gruszką i serem pleśniowym
Tarta z gruszkami i serem pleśniowym to nie tylko uczta dla podniebienia, ale również źródło cennych składników odżywczych. Poniżej przedstawiono przybliżone wartości odżywcze jednej porcji (1/8 tarty):
- Kalorie: około 320-350 kcal
- Białko: 9-11 g
- Tłuszcze: 22-25 g
- Węglowodany: 25-28 g
- Błonnik: 2-3 g
- Wapń: 150-180 mg (15-18% dziennego zapotrzebowania)
Gruszki są dobrym źródłem błonnika, witaminy C i potasu, natomiast ser pleśniowy dostarcza białka, wapnia i witamin z grupy B. Należy jednak pamiętać, że tarta jest dość kaloryczna, dlatego najlepiej cieszyć się nią jako okazjonalnym przysmakiem.
Warianty tarty z gruszkami i serem
Podstawowy przepis na tartę z gruszkami i serem pleśniowym można modyfikować według własnych upodobań. Oto kilka inspirujących wariantów, które warto wypróbować:
- Tarta z gruszkami i camembertem – dla osób preferujących łagodniejszy smak sera.
- Tarta z gruszkami, serem pleśniowym i orzechami – dodanie prażonych orzechów włoskich lub pekan nada potrawie przyjemnej chrupkości i orzechowego aromatu.
- Tarta z karmelizowanymi gruszkami – przed ułożeniem na cieście można gruszki lekko skarmelizować na patelni z odrobiną masła i miodu, co pogłębi ich słodycz i aromat.
- Tarta z dodatkiem świeżych ziół – tymianek, rozmaryn czy szałwia doskonale komponują się z gruszkami i serem pleśniowym, dodając potrawie świeżości i aromatu.
Rada szefa kuchni: Nie bój się eksperymentować z różnymi rodzajami serów pleśniowych. Każdy z nich – czy to kremowa gorgonzola dolce, wyrazisty roquefort czy polski lazur – nada tarcie nieco inny charakter i zapewni nowe doznania smakowe.
Najczęściej zadawane pytania o tartę z gruszkami i serem pleśniowym
Czy tartę można przygotować wcześniej?
Tak, tartę można przygotować dzień wcześniej i przechowywać w lodówce. Przed podaniem warto ją lekko podgrzać w piekarniku (około 10 minut w 160°C), aby odzyskała chrupkość i wyrazisty aromat.
Jakie gruszki najlepiej wybrać do tarty?
Najlepsze będą gruszki średnio twarde, dojrzałe, ale nie przejrzałe. Odmiany Konferencja, Williams czy Komisówka doskonale sprawdzają się w wypiekach, ponieważ zachowują kształt i nie puszczają zbyt dużo soku podczas pieczenia.
Czy można zamienić ser pleśniowy na inny rodzaj sera?
Oczywiście! Jeśli nie przepadasz za intensywnym smakiem sera pleśniowego, możesz zastąpić go łagodniejszym camembertem, kozim serem lub nawet mieszanką serów żółtych. Każda wersja będzie miała swój niepowtarzalny charakter.
Czy tartę można zamrozić?
Upieczoną tartę można zamrozić, choć może to nieco wpłynąć na teksturę ciasta. Przed podaniem należy ją rozmrozić w lodówce, a następnie podgrzać w piekarniku przez około 15-20 minut w temperaturze 160°C, aby przywrócić jej chrupkość i świeżość.